امور گمرکی


در ماده 2 قانون امور گمرکی آمده است: گمرک جمهوری اسلامی ایران، سازمانی دولتی، تابع وزارت امور اقتصادی و دارایی کشور است که به­عنوان مرزبان اقتصادی کشور، نقش محوری و هماهنگ کننده را در مبادی ورودی و خروجی کشور دارد و مسئول اعمال حاکمیت دولت در اجرای قانون امور گمرکی و سایر قوانین و مقررات مربوط به صادرات و واردات و عبور(ترانزیت) کالا و وصول حقوق ورودی و عوارض گمرکی و مالیات­های مربوطه و الزامات فنی و تسهیل تجارت است.

ترخیص


ترخیص کالا به علت تخصصی بودن و پیچیدگی قوانین و تغییرات مستمر نیازمند دانش کافی است. برای این منظور بسیاری از بازرگانان از کمک ترخیص کاران برای این امر استفاده می نمایند. علاوه بر دانش برخی از نکات و ریزه کاری ها وجود دارد که بهتر است شما در خصوص آنها تجربه داشته باشید. برای این منظور شرکت یکتا تجارت دایا بر این باور است که با داشتن کادری مجرب در زمینه ترخیص، آماده خدمت رسانی به شما می‌باشد.

گواهی ترخیص کالا از گمرک گواهی ای است که تأیید می کند که یک نهاد، کلیه بدهی­های مالیاتی خود را در زمان خروج محموله و یا انتقال به مالک جدید، پرداخت کرده است.

مسیرهای ورودی


طبق قوانین گمرک و طی بررسی‌های کارشناسان گمرک، تعیین می­گردد بر مبنای مدیریت ریسک، کالا با توجه به شرایط و ضوابط، در کدام یک از سه مسیر سبز، زرد و قرمز قرار می‌گیرد.

درواقع هدف از انتخاب مسیرهای گمرکی، اعتماد به خدمات گیرنده و اعمال کنترل‌های گمرکی برای اظهارنامه کالاهایی است که باید حتماً کنترل شوند و از این طریق دیگر اظهارنامه‌ها در حداقل زمان و بازرسی به گیرنده تحویل داده شود.

مراحل صادرات


براي شروع صادرات به صورت حرفه­‌ای، در گام نخست، باید دانش خود را به کمک کتاب‌ها مقالات و سایت­‌های علمی معتبر در این زمینه ارتقا بخشید.

انجام مراحل صادرات در بازارهاي خارجی مانند واردات از حساسیت هاي خاصی برخوردار است، که نادیده انگاشتن آنها، منجر به انهدام سرمایه­‌های انسانی و مالی می­گردد. صادرات نیز مانند هر کسب و کار دیگر در زمینه تجارت، نیازمند آینده­‌نگري، برنامه­‌ریزي به کمک روش هاي علمی و جلب اعتماد خریداران خارجی است.

تعریف گمرک


تحویل گرفتن کالاهای وارداتی، صادراتی و مسافری از طریق زمینی، دریایی و هوایی، نگهداری و حفاظت آنها در انبارها و اماکن گمرکی و نظارت بر تحویل و تحول کالاهای مزبور تا انجام تشریفات قانونی و ترخیص آن توسط صاحب کالا، یا نماینده قانونی وی و همچنین نظارت بر سلامت کالاهای ورودی و خروجی از طریق اعمال مقررات قرنطینه، بهداشت و استاندارد و نیز ممانعت از ورود کالاهای ممنوعه شرعی و قانونی و کالاهایی که در تعارض با فرهنگ و شئون ملی است، از جمله اموری است که مسئولیت انجام آن بر عهده گمرک است.با توجه به مفاد قانون امور گمرک ، صرف نظراز وظایف حاکمیت ، دو وظیفه اصل گمرک ایران شامل «انجام تشریفات قانون ترخیص کالا و تحویل آن به صاحب کالا» و «تشخیص و وصول حقوق ورودی و سایر وجوه قابل وصول قانون» است.

با توجه به مبانی قانون و سایر متون تخصصی ، از گمرک ما توان باه عنوان سازمان متولی نظارت بر واردات، صادرات و عبور کالا و همچنین وصول کننده درآمدهای دولت یاد کرد. گمرک براساس اسناد و مدارک که صاحبان کالاها یا نمایندگان آنها و سایر سازمان­های مرتبط ارائه می­کنند. در مورد انطباق خصوصیات و ویژگی­های کالاها با اطلاعات مندرج در اسناد و مدارک مذکور، صحت سنجی و پس از وصول درآمدهای قانون مربوط، اجازه ترخیص کالا را از اماکن گمرک صادر می­کند.

گمرک جمهوری اسلای ایران به­عنوان یکی از سازمان­های تأثیرگذار بایستی آمادگی ساماندهی و پاسخگویی به حجم بالای تجارت خارجی ایران با دنیا را داشته باشد. از آنجا که در رده­بندی فضای کسب­وکار، یکی از شاخص­های بسیار مهم و اساسی که مورد ارزیابی قرار می­گیرد تجارت برون­مرزی است، نقش، اهمیت و مأموریت گمرک در تسهیل تجارت و افزایش تراز تجاری را بیش از پیش نمایان می­کند. همچنین برای حرکت در راستای تجارت آزاد و افزایش سهم در تجارت بین­المللی، الزمیست گمرکات نیز متحول گردند و فعالیت آنها با یکدیگر سازگار و در نهایت تسریع گردند.

مسائل و مشکلات عمده رویه های گمرکی


به­طور کلی، مسائل و مشکلات عمده رویه­های گمرکی در رابطه با واردات و ترخیص کالا عبارتند از:

  1. نیاز بیش از حد به مستندسازی،
  2. اتوماسیون اندک و استفاده کم از فناوری اطالعات،
  3. فقدان شفافیت در قوانین،
  4. رویه­های ناقص و ناکافی به­ویژه در کنترل مبتنی بر بازرسی و عدم کارآیی تکنیک­های ارزیابی ریسک،
  5. عدم توجه کافی به امر نوسازی و عدم همکاری کافی بین دیگر ادارات دولتی مرتبط که در نتیجه هرگونه تلاش در جهت رویارویی اثربخش با روند تجاری در حال رشد را غیر ممکن می­سازد،
  6. تقریباً تمام کالاها در طول فرآیند ترخیص، به­طور فیزیکی تست و بازرسی می­شود و هر سند و مدرک چندین بار کنترل و بازرسی می­شود که این خود موجب اتلاف وقت می­گردد،
  7. علیرغم کامپیوتری کردن برخی امور گمرکی، در بسیاری مواقع در رابطه با کارهای تکراری و ساده تماس­های فیزیکی و حضوری صورت می­گیرد.

سایر مسائل و مشکلات گمرکی در فرآیند واردات و صادرات عبارتند از:

دخالت سازمان­ها و نهادهای مختلف در امر ترخیص کالا. تعدد سازمان­های تصمیم­گیرنده در امر صادرات و واردات و عدم هماهنگی بین سازمانهای مرتبط، پیچیدگی، زیاد بودن و تناقضات قوانین و مقررات و بخشنامه­های صادره از سوی دستگاه­ها و وزارتخانه­ها، تعاریف مختلف سازمان­های متعدد تصمیم­گیرنده در امر قوانین صادرات و واردات.

عملکرد گمرک


عملکرد، نتیجه فعالیت است و عبارت است از؛ مجموع رفتارهایی در ارتباط با شغل، که افراد از خود نشان می­دهند، بنابراین اندازه­گیری عملکرد از جمله بهترین راه­های به­دست آوردن اطلاعات برای تصمیم­گیری در سازمان­ها است. سازمان­ها نیازمند طراحی و اتخاذ استراتژی­هایی هستند که بتوانند عملکردشان را بهبود بخشند؛ زیرا در چنین محیط رقابتی، سازمان­هایی قادر به بقا هستند که خود را با شرایط متغیر پویای رقابتی همگام نمایند . امروزه رویکرد سازمان­ها به­ویژه سازمان­های خدماتی، مشتری محور شده است و مدیران گمرک نیز باید همسو با این تغییرات، نگرش خود را به ارباب رجوع تغییر داده و با رویکرد شرکای استرتژیک سازمان به آنها بنگرند زیرا تنها با ارائه منابع از سوی این افراد است که سازمان می­تواند خدمات خود را در شرایط مطلوبی عرضه کند . یکی از بزرگترین موانع اداری در برابر تجارت شامل، مقررات و رویه­های دست و پاگیر گمرکی است که نتوانسته با گسترش و افزایش پیچیدگی تجارت همگام باشد ، چراکه زمان در مبادلات تجاری بین الملل از اهمیت زیادی برخوردار است . بنابراین به­وجود آوردن شرایطی که بتواند تسهیل و تسریع در امر مبادلات تجاری را فراهم سازد و تشریفات جابه­جایی کالا؛ اعم از واردات، صادرات و ترانزیت را بیش از پیش ساده­تر، دقیق­تر و کنترل­شده­تر نماید و با ضابطه­مندی بیشتری پیش ببرد، در اولویت گمرک­های جهان و اندیشمندان اقتصاد و تجارت بین­الملل قرار دارد. عدم استقرار فرآیندها و روش­های مناسب از جمله عوامل عدم کارآیی و نارضایتی خدمت­گیرندگان از دستگاه­های دولتی می­باشد.